De Europese verkiezingen komen eraan. Toch is Europa lang niet altijd zichtbaar in ons dagelijks leven. Maar als je goed kijkt, is Europa overal, zeker in onze Duits-Nederlandse grensregio. En dat is precies waar de Euregio Rijn-Waal en het INTERREG-programma Deutschland-Nederland aan werken; Europa “tastbaar” maken met behulp van grensoverschrijdende INTERREG-projecten.
De komende weken stelt het INTERREG-programma en aantal mensen achter de INTERREG-projecten praten. Ontdek wat Europa doet en wat het betekent in onze grensregio – en vorm uw eigen mening!
Deze week: Wiel Lenders
Drs. Wiel P.H. Lenders (Nederland, 1955) studeerde Geschiedenis aan de Radboud Universiteit Nijmegen en museologie-vakken aan de Universiteit Leiden. Na zijn afstuderen werkte hij bij de HAN Hogeschool Nijmegen en op de afdeling International Relations and International Organization van de universiteit Groningen. Tegenwoordig is Wiel Lenders directeur van het nationaal bevrijdingsmuseum 1944-1945 in Groesbeek. Lenders is auteur en redacteur van verschillende publicaties op het gebied van de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog en Europese integratie en is betrokken bij verschillende internationale Europese projecten zoals The Liberation Route Europe and The Story of War and Freedom across Borders.
1. Vat het project samen in 3 zinnen! Wat doet het voor de regio?
Het project “Het Verhaal van Oorlog en Vrijheid zonder grenzen” brengt meerdere gerenommeerde historici uit twee landen samen om het verhaal van de 20ste eeuw met focus op de Tweede Wereldoorlog opnieuw te gaan beschrijven vanuit beide perspectieven. Zowel de geschiedenis van beide landen als ook van de grensregio worden vervolgens uitgewerkt in twee vaste en een reizende tentoonstelling. De nieuwe exposities maken duidelijk dat de mensen van beide zijden van de grens ook in tijden van oorlog en hun gevecht voor vrijheid nauw met elkaar zijn verbonden.
2. Wat zijn de voordelen en de noodzaak van grensoverschrijdende samenwerking? Waarom is INTERREG/Europa zo belangrijk?
De motivatie voor dit project was de wens om geschiedenis niet meer door de nationale bril te gaan presenteren maar om juist de gevoeligheden en verhalen van beide kanten in kaart te brengen. Dat levert voor het publiek volstrekt nieuwe causale samenhangen op die voorheen voor de leek niet zichtbaar waren. Maar ook de samenwerking van de historici heeft voor de wetenschappers ontzettend veel nieuwe kennis over de belevingen van de andere kant opgeleverd. De uitwisseling van vakkennis over onze gezamenlijke geschiedenis is van groot belang voor een beter begrip beginnende bij de historici en eindigend bij de bezoekers van de toekomstige exposities.
3. Wat zijn (binnen het project) succesfactoren of verbeterpunten voor grensoverschrijdende samenwerking?
Binnen het project werkten een vast team van 11 historici (Duitse en Nederlandse projectpartners uit wetenschap en musea) samen. De resultaten van dit team dat in 8 dagconferenties is ontsloten werd vervolgens aan een nog breder vakpubliek getoond. De grote opkomst, de brede steun en de overweldigende positieve reacties uit een groep van in totaal 40 historici uit beide landen heeft bevestigd, dat “Het Verhaal van Oorlog en Vrijheid zonder Grenzen” uniek te noemen is. De samenwerking maakte duidelijk dat geschiedeniskennis en inzichten ook op wetenschappelijk niveau versterkt uitgewisseld moet worden.
Over het project
Een collectief van 11 Nederlandse en Duitse musea, cultuurhistorische organisaties en instituten willen een geheel nieuw multiperspectief, bilateraal platform creëren waarin de gezamenlijke Duits-Nederlandse geschiedenis vanaf 1914 tot het heden opnieuw wordt gedefinieerd en gepresenteerd.
Huidige stand: De nieuwe verhaallijn in het toekomstige nieuwe Bevrijdingsmuseum is gereed en wordt op dit moment in tekst, beeld, design en interactieve audiovisuele elementen uitgewerkt. Begin september zal de opening zijn van het (ver)nieuw(d)e museum en de vaste tentoonstelling op 3000 m2.
De reizende tentoonstelling zal ook eind dit jaar gereed zijn. De maker en bedenker hiervan is de projectpartner LVR-Niederrheinmuseum in Wesel. Momenteel worden diverse draaiboeken geschreven voor meerdere audiovisuele verhalen, die hierin een rol zullen gaan spelen.
Meer informatie over het project vindt u hier.