De Euregioraadsvergadering stond deze keer in het teken van het 50-jarig bestaan van de Euregio Rijn-Waal. Vanwege Corona vond de vergadering plaats in hybride vorm. Er waren ongeveer 60 mensen in de zaal aanwezig. De overige leden van de Euregioraad hebben de vergadering digitaal bijgewoond.
Nieuw bestuurslid voor de Euregio Rijn-Waal
René Verhulst, burgemeester van Ede, is tijdens de vergadering van de Euregioraad op donderdag 25 november benoemd tot lid van het dagelijks bestuur van de Euregio Rijn-Waal. René Verhulst is sinds 2017 burgemeester van Ede en vertegenwoordigt de regio Food Valley in het bestuur. Klimaat-, ecologie-, water- en voedselonderzoek, waarin de regio Food Valley een leidende rol heeft, bieden goede mogelijkheden om kennis uit te wisselen en nieuwe verbindingen te leggen, vooral in de grensregio. Burgemeester Verhulst kijkt er dan ook naar uit om zijn plaats in het bestuur van de Euregio Rijn-Waal in te nemen.
Het bestuur bestaat nu uit voorzitter Thomas Ahls (burgemeester van Alpen), vice-voorzitter Hubert Bruls (burgemeester van Nijmegen), Karel van Soest (burgemeester van Boxmeer), Agnes Schaap (burgemeester van Renkum), René Verhulst (burgemeester van Ede), dr. Stefan Dietzfelbinger (directeur van de Niederrheinische IHK), Sören Link (burgemeester van Duisburg) en Peter Hinze (burgemeester van Emmerich).
Uitreiking van de Euregio Rijn-Waal Erepenning 2021
Euregio-voorzitter Thomas Ahls reikte donderdag 25 november tijdens de Euregioraadsvergadering de Euregio Rijn-Waal Eremedaille uit aan de heer Heinz Wolberg, voorzitter van de Heimatverein Dingden en het Humberghaus.
Normaal gesproken vindt deze uitreiking plaats tijdens de traditionele eindejaarsontvangst van de Euregio Rijn-Waal, die wordt bijgewoond door zo'n 250 vertegenwoordigers van Duitse en Nederlandse gemeenten, de provincies, de deelstaat Nordrhein-Westfalen en projectpartners. Helaas kon de eindejaarsontvangst dit jaar niet plaatsvinden vanwege de coronasituatie. Om de uitreiking toch een feestelijk karakter te geven, vond de uitreiking plaats tijdens de Euregioraadsvergadering.
De heer Wolberg ontving de erepenning in het bijzonder voor zijn inspanningen om Nederlandse jongeren te interesseren voor het Humberghuis in Dingden bij Hamminkeln, dat het verhaal vertelt van de Joodse familie Humberg.
De heer Wolberg is sinds 1976 lid van de Heimatverein Dingden e.V. en sinds 2016 voorzitter van deze vereniging. Samen met de vele vrijwilligers en leden zorgt hij met succes voor burgerbetrokkenheid over de generaties heen. De Heimatverein doet sinds haar oprichting in 1976 onderzoek naar het verleden van Dingden en omgeving. Een heel bijzondere activiteit is het Humberghaus. De Heimatverein Dingden is in 2011 begonnen met de renovatie van het Humberghaus. Daarbij werden authentieke details uit de woon- en gebruiksgeschiedenis van het huis en de Joodse bewoners ontdekt. Tot 1941 woonde en werkte de Joodse familie Humberg in het huis. De familie werd het slachtoffer van systematische discriminatie, vervolging en moord door de nationaal-socialisten. De ontdekking van deze authentieke details leidde ertoe dat het oorspronkelijke plan om het huis als een uitbreiding van het naburige Heimathaus te gebruiken, werd opgegeven. In plaats daarvan werd een levend monument opgericht ter herinnering aan de geschiedenis van het joodse leven in Dingden. Sinds juni 2012 kunnen bezoekers de geschiedenis van het huis en zijn vroegere bewoners ontdekken. Het Humberghaus is uitdrukkelijk geen museum, maar een plaats om te gedenken, na te denken en te leren, waar verleden, heden en toekomst worden verenigd.
Vanaf het begin lag het de heer Wolberg na aan het hart dat bezoekers van het Humberghaus leren vooruit te kijken, leren van het verleden en niet langer denken in termen van "verslagen" versus "bevrijd", maar zich in plaats daarvan richten op het principe van gedeelde vrijheid. Daarom werd onder meer contact gezocht met Nederland. Zo zijn er sinds 2012 goede contacten met het Onderduikmuseum in Aalten. In 2013 was de heer Wolberg een van de organisatoren van een zeer bijzondere Euregionale dag in Dingden. Samen met de gemeente Hamminkeln, het Exodus Comité Huissen, de gemeente Lingewaard, de Euregio Rijn-Waal en twee Nederlanders die in Dingden wonen, organiseerde de Heimatverein een speciale activiteit voor de leerlingen van de Heinrich-Meyers-Realschule uit Hamminkeln en het Overbetuwe College uit Bemmel. De leerlingen luisterden in Dingden eerst naar verhalen van Duitse ooggetuigen die de Tweede Wereldoorlog hadden meegemaakt en bezochten daarna het Humberghaus. Ook in 2019 en 2020 heeft het Humberghaus samen met het Otto Pankok Haus in Hünxe en het Onderduikmuseum in Aalten een Euregionaal scholenproject georganiseerd. Deze activiteiten hebben geleid tot duurzame contacten tussen zowel de musea als de scholen.
In zijn dankwoord was de heer Wolberg zichtbaar ontroerd en benadrukte hij dat het juist in deze tijd noodzakelijk is en blijft, dat met name jongeren zich bezinnen op de cruciale beslissingen die de familie Humberg moest nemen om te overleven, opdat menselijkheid, vrijheid en democratie ook in de toekomst als kernwaarden van onze samenleving behouden blijven. Een overtuiging die ook de basis vormt voor het werk van de Euregio Rijn-Waal en de heer Wolberg is dan ook een zeer waardige ontvanger van de Euregio Rijn-Waal Erepenning.
Presentatie van de kroniek "50 jaar Euregio Rijn-Waal in Europees perspectief".
De Euregioraadsvergadering van 25 november stond in het teken van het 50-jarig bestaan van de Euregio Rijn-Waal en daarom werd tijdens de vergadering het eerste exemplaar van de kroniek "50 jaar Euregio Rijn-Waal in Europees Perspectief" gepresenteerd.
Hoewel de Euregio Rijn-Waal in 2021 haar 50-jarig bestaan viert, gaat haar geschiedenis al terug tot 1963. Vertegenwoordigers van de grensgemeenten en de Kamers van Koophandel aan beide zijden van de grens kwamen toen voor het eerst bijeen om te bespreken hoe de grensregio profijt zou kunnen trekken van de nieuwe autosnelweg A12/A3. Na deze conferentie vonden er regelmatig informele uitwisselingen plaats en ontstond het verlangen naar een meer gestructureerde samenwerking. Een kleine werkgroep gaf vorm aan deze wens en zo werd op 4 mei 1971 de Euregio Rijn-Waal officieel opgericht. Was het in 1971 nog een kleine groep van 8 gemeenten en organisaties die de meerwaarde van grensoverschrijdende samenwerking inzagen, inmiddels zijn 54 organisaties lid van de Euregio Rijn-Waal en actief betrokken bij de bevordering van het samenleven in ons grensgebied tussen Apeldoorn en Düsseldorf. Grensoverschrijdende samenwerking is op veel gebieden een vanzelfsprekendheid geworden; een feit waarvan 50 jaar geleden waarschijnlijk werd gedroomd, maar dat nogal moeilijk voorstelbaar was. Niettemin zijn er diverse uitdagingen voor de toekomst. Uitdagingen op het gebied van economie en klimaat, arbeidsmarkt en onderwijs, levenskwaliteit en Euregionale identiteit, waar de Euregio Rijn-Waal zich de komende jaren voor in wil zetten.
Eigenlijk was het de bedoeling het eerste exemplaar van de kroniek aan Dr. Hans-Peter Martin aan te bieden. Dr. Martin was een van de oprichters van de Euregio Rijn-Waal en was als vertegenwoordiger van de Niederrheinische aanwezig toen op 4 mei 1971 de oprichting van de Euregio Rijn-Waal, toen nog Werkgroep Regio Rijn-Waal, officieel werd voltrokken. Helaas heeft Dr. Martin echter moeten besluiten zijn deelname te annuleren vanwege de huidige Corona-situatie. Zo werd het eerste exemplaar aangeboden aan de heer Erwin Schmitz. De heer Schmitz was niet alleen tot 2009 directeur van de Euregio Rijn-Waal, maar ook daarvoor al zeer betrokken bij de Euregio als gemeentebestuurder van Kranenburg vanaf 1984, en sinds zijn officiële pensionering ondersteunt hij de Euregio als Euregio-ambassadeur. In deze functie is hij al zes jaar geleden begonnen met het inventariseren van de belangrijkste mijlpalen en personen in de geschiedenis van de Euregio Rijn-Waal. Deze inventarisatie werd dit jaar in een gedetailleerde kroniek verwerkt. De heer Schmitz nam het eerste exemplaar in ontvangst, zoals hij het zelf formuleerde, "namens alle mensen die zich al tientallen jaren inzetten voor de Euregio Rijn-Waal en die daarmee de continuïteit en duurzaamheid van haar werk waarborgen". Want zonder de geëngageerde leden, Euregioraadsleden, projectpartners en vrijwilligers zou de Euregio Rijn-Waal zich in de afgelopen 50 jaar niet zo sterk hebben kunnen ontwikkelen, benadrukte ook Euregiovoorzitter Thomas Ahls het belang van een sterk Euregionaal netwerk voor grensoverschrijdende samenwerking.